Het decor speelt altijd een essentiële rol in de voorstellingen van Panama Pictures. Het bepaalt het beeld immers, maar evengoed de speelruimte van de performers. Scenograaf Sammy Van den Heuvel ontwerpt de decors sinds 2017.
Als kind turnde hij, gymnastiek was zijn eerste passie. “Op een bepaald moment is mijn focus overgegaan van het lichaam naar de ruimte waarin dat zich beweegt, en de spanning die tussen beide bestaat.” Na een opleiding architectuur werkte hij enkele jaren als architect, maar de wens om directer met mensen in zijn ruimtes te werken leidde Sammy naar de scenografie.
“Scenografie is net als architectuur gebonden aan een budget en zwaartekracht. En net als architectuur is het een samenspel van compositie, materiaal, licht en de mens die zich daartoe verhoudt. Maar wat scenografie anders maakt, is de factor tijd: een decor komt tot leven op het moment dat het door performers bespeeld wordt.”
“Er ontstaat een atmosfeer die evolueert in de loop van een voorstelling. Als het decor klopt, kan op elk ogenblik precies díe spanning ontstaan die de performers helpt expressie te geven aan hun verhaal. Scenografie is magisch, maar ook vluchtig. Mijn ontwerpen zijn maar een kort leven beschoren. Dat is mooi en triest tegelijk.”
Abstract en concreet
De decors voor Panama Pictures ontstaan in een nauw overleg met choreograaf Pia Meuthen. “In een eerste gesprek vertelt Pia me haar ideeën voor een voorstelling; bij Vanishing Point bijvoorbeeld wilde ze werken met vergankelijkheid, wat het betekent om ouder te worden. Zo’n thema is dan nog heel abstract en open.”
“Maar er zijn ook al heel concrete gedachten over de ruimte: perspectieven, gelaagdheid, verhoudingen, niveaus. Die twee – abstract en concreet – vormen het kader waarbinnen ik mijn ideeën tot een compositie kneed, geleid door mijn eigen fascinaties en inspiratiebronnen. En daarbij krijg ik eigenlijk carte blanche. Pia vertrouwt me, dat is zo mooi aan onze samenwerking.”
Zijn schetsen werkt Sammy altijd uit in maquettes, die hij bespreekt met Pia. “Zij stelt zich dan voor wat ze in die ruimte zou kunnen doen en wikt en weegt of ze er haar verhaal in kan vertellen. Dat is een heel gelaagd gesprek, van fundamentele dramaturgische opvattingen tot praktische overwegingen.”
Parallel spoor
“Zodra we het eens zijn over het ontwerp, ga ik op zoek naar het juiste decoratelier dat het ontwerp in realiteit omzet. In deze fase ga ik intensief in dialoog met de decorbouwers; die mensen hebben zo’n vakkennis, en delen die ook graag, waardoor het ontwerp zich nog verder ontwikkelt en rijker wordt naarmate de bouw vordert. Als ik kan, help ik graag bij de constructie. Ik vind het belangrijk om op een of andere manier fysiek bij te dragen aan de realisatie van het decor.”
Uniek aan de aanpak van Sammy en Panama Pictures is dat vanaf dag één in het originele decor gerepeteerd wordt. De scenografie is dus vanaf het begin heel bepalend in het maakproces. Een parallel spoor als het ware: “Het decor vormt het ruimtelijk kader voor Pia’s choreografie.”
https://sammyvandenheuvel.com/
Bij de voorstellingen van Panama Pictures zijn heel veel enthousiaste en kundige makers betrokken, voor en achter de schermen. Samen vormen zij ons gezelschap. Hier lees je hun (en dus onze) verhalen.
