Toen choreograaf Pia Meuthen ruim tien jaar geleden het nieuwe circus begon te integreren in haar werk, was haar doel helder: “Een eigen bewegingstaal creëren, waarin de disciplines dans en circus naadloos in elkaar overgaan.” Dat is gelukt, de voorstellingen van Panama Pictures zijn hybride en uniek, en met succes door heel Europa te zien. Tijd voor een volgende stap: jonge makers ruimte bieden voor onderzoek en creatie. “Ik weet hoe ingewikkeld het is om je eigen signatuur en een plek te vinden.”
Tevreden is ze. En trots. Op de voorstellingen die ze met haar artistiek team en performers maakte, op de ontwikkeling en het bereik. “Ik vind het heel bijzonder hoe er zo in de loop der jaren een schat aan kennis en ervaring gegroeid is. Zo’n artistiek team, met allerlei inspirerende kunstenaars – van scenograaf tot componist, van dramaturg tot kostuumontwerper – is goud waard. En de cast; door het jarenlang samen ontdekken en ontwikkelen zijn zij een archief van bewegingen geworden. Onze voorstellingen worden steeds meer Gesamtkunstwerken.”
Altijd iets op het spel
Die gezamenlijkheid uit zich ook in de voorname rol voor de decors waarin en waarop de performers bewegen. “De scenografie is steeds belangrijker geworden. Inhoudelijk, omdat ik ermee de mens kan laten zien die afhankelijk is van zijn omgeving en omstandigheden – en de beperkte invloed die hij of zij daarop heeft. Maar ook om de fysieke uitdaging. Er moet op geklommen worden, aan gehangen, op gebalanceerd. Onze voorstellingen zijn nooit gemakkelijk of vanzelfsprekend, de performers nemen er risico’s, er staat altijd iets op het spel.”
De laatste jaren is daar een spectaculaire component bijgekomen. “Ik ben gefascineerd geraakt door objecten en decors die bewegen. De draaiende boomstammen in The Man who fell from the sky, de kantelende trap in The Weight of Water, het nauwelijks te bedwingen object in Tipping Point – ze verwijzen voor mij naar een wereld vol onzekerheid, naar ideeën die we moeten loslaten en het besef dat iedere keuze en beweging die jij maakt consequenties heeft voor je medemens.”
De hoogte en breedte van die monumentale decors vragen om ruimte, letterlijk. “Daarom maakten we de overstap naar de grote theaterzalen. Maar ook omdat we de aantallen bezoekers zagen groeien. Dat vind ik heel fijn en belangrijk; wij maken geen voorstellingen voor een niche maar voor een breed publiek. We willen een boodschap overbrengen en die roept bij iedere toeschouwer eigen, verschillende associaties op. Bij jong en oud, in de theaters en op de festivals, in Nederland en ver daarbuiten.”
Onderzoek en creatie
Iedere voorstelling van Panama Pictures vraagt om nieuwe inspiratie en impulsen; Pia kan ervoor putten uit haar jarenlange ervaring en die van het artistiek team en de cast. “Maar ik betrek er ook elk jaar nieuwe mensen bij, die verse inzichten zijn essentieel. Bovendien is onze manier van werken – de combinatie van dans en circus, het omgaan met decor en objecten – niet vanzelfsprekend, het is belangrijk dat we die blijven overdragen. En dat de ontwikkeling blijft doorgaan. Bij ons gezelschap, maar ook bij andere makers – die moeten ook hun eigen bewegingstaal kunnen ontdekken. Ik weet hoe ingewikkeld het is om je eigen signatuur en een plek te vinden. Daarom hebben we dit jaar House of Panama geopend.”
House of Panama is een plek waar jonge, getalenteerde circusmakers kunnen werken aan verdieping en professionalisering. “Zo’n ruimte voor onderzoek en creatie is heel belangrijk. In House of Panama kunnen makers aan de slag in onze studio, dragen we onze kennis en inspiratie over en bieden we artistieke en zakelijke ondersteuning. Met ons hele team: de performers, maar ook de dramaturg en de lichtontwerper, de zakelijk leider en de marketeer. Zo zetten we samen nieuwe ontwikkelingen in gang.”
Bij de voorstellingen van Panama Pictures zijn heel veel enthousiaste en kundige makers betrokken, voor en achter de schermen. Samen vormen zij ons gezelschap. Hier lees je hun (en dus onze) verhalen.
